Đền Xương Giang - Công trình văn hóa tâm linh trong quần thể di tích lịch sử "Địa điểm chiến thằng Xương Giang"
Ngày đăng: 15/01/2021
Bắc Giang - vùng đất địa linh nhân kiệt, được ví như là phên dậu phía Bắc của quốc gia Đại Việt. Đây là vùng đất cổ, có bề dày lịch sử dựng nước và giữ nước, là nơi có nhiều địa danh gắn với những chiến công vang dội chống giặc ngoại xâm của dân tộc.

Một trong những địa danh quan trọng là Chi Lăng - Xương Giang, cách đây tròn 590 năm (năm 1427), nơi đây đã diễn ra trận quyết chiến chiến lược của quân và dân Đại Việt. Chiến thắng Xương Giang là đỉnh cao nghệ thuật quân sự “Lấy ít thắng nhiều, lấy yếu đánh mạnh” và có ý nghĩa quyết định thắng lợi trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi - Nguyễn Trãi lãnh đạo, đã chấm dứt 20 năm thống trị, đô hộ bạo tàn của triều đình nhà Minh. Đây là một trong những trang sử chống ngoại xâm bất diệt của dân tộc ta, được ghi bằng chữ vàng chói lọi, được ví ngang tầm với chiến thắng Bạch Đằng , Rạch Gầm - Xoài Mút, Ngọc Hồi - Đống Đa, Điện Biên Phủ, Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975 …Với giá trị, ý nghĩa to lớn về lịch sử, ngày 22/01/2009, di tích “Địa điểm chiến thắng Xương Giang” tại thành Xương Giang được Bộ VHTTDL công nhận xếp hạng là Di tích lịch sử cấp Quốc gia.

Sau khi được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch quyết định xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc. Để bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị lịch sử chiến thắng Xương Giang, xây dựng khu di tích thành điểm đến của du lịch Bắc Giang, góp phần giới thiệu, quảng bá tầm vóc, ý nghĩa lịch sử của chiến thắng Xương Giang, thành phố Bắc Giang đã quan tâm tới công tác quy hoạch, đầu tư kinh phí xây dựng các hạng mục của dự án “Bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích Chiến thắng Xương Giang, tỉnh Bắc Giang”, trong đó có hạng mục Đền Xương Giang. Sau hơn 01 năm triển khai thực hiện, Đền Xương Giang đã hoàn thành vào đúng dịp thành phố tổ chức Lễ hội kỷ niệm 590 năm chiến thắng Xương Giang năm 2017. Đây là biểu tượng về sự tri ân, tình cảm của nhân dân Bắc Giang đối với các bậc tiền nhân, anh hùng nghĩa sỹ, các thế hệ ông cha đi trước và là một công trình văn hoá có ý nghĩa chính trị, lịch sử có sâu sắc của tỉnh và thành phố Bắc Giang.

Du khách thập phương về dự lễ hội Xương Giang

Theo các tư liệu lịch sử, tại thành Xương Giang có 1 ngôi đền cổ nằm ở phía Tây Bắc. Đến những năm 1970 -1980 ngôi đền đã bị đổ nát. Sau này người dân địa phương có dựng lại một ngôi đền nhỏ chừng 6m2 trên nền đất cũ và lập ban thờ tại đây; người dân địa phương cũng tìm lại tấm bia cũ của đền và dựng ở phía trước bên trái của ngôi đền với mục đích lưu giữ về di tích cổ xưa của thành Xương Giang. Mong ước của người dân về một diện mạo đàng hoàng, khang trang to đẹp bấy giờ vẫn còn để ngỏ. Với mục đích tôn thờ, ca ngợi công đức của cao tổ hoàng đế Lê Lợi và vinh danh những vị hiền thần đã có công trong Chiến thắng Chi Lăng - Xương Giang, sau nhiều đợt khảo sát, nghiên cứu các di chỉ khảo cổ học địa điểm chiến thắng Thành Xương Giang, UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt quyết định xây dựng Đền Xương Giang trên tổng diện tích khu di tích Xương Giang là 10 ha, các hạng mục công trình tính từ ngoài vào trong theo trục dọc đăng đối với khuôn viên cây xanh gồm: Cổng tam quan; Nghi môn, bình phong; Tả vu, Hữu vu; Lầu chuông, Lầu trống; Sân chính. Đền Xương Giang gồm: Tòa tiền tế, Tòa thiêu hương, Tòa chính cung.

Cổng Đền Xương Giang

Việc khánh thành và hoàn thiện Đền Xương Giang có ý nghĩa to lớn với nhân dân Bắc Giang, đây là công trình văn hóa tâm linh có ý nghĩa lịch sử, chính trị, là nơi để thế hệ hôm nay và mai sau thể hiện sự tôn kính, ghi nhớ công ơn của các bậc tiền nhân. Chủ tịch UBND thành phố Bắc Giang Mai Sơn nhấn mạnh: “Với truyền thống về bề dày lịch sử vốn có, Đền Xương Giang là công trình có ý nghĩa đặc biệt trong đời sống của nhân dân thành phố nói riêng và của tỉnh nhà nói chung, thể hiện sự tôn kính, khắc ghi công ơn của Thái tổ Cao Hoàng đế Lê Lợi cùng các bậc hiền tài, nghĩa sỹ và người dân Xương Giang đã chiến đấu anh dũng, hy sinh trên mảnh đất lịch sử hào hùng, qua đó khơi dậy, cổ vũ sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy nội lực của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân thành phố phấn đấu hoàn thành thắng lợi các mục tiêu trong quá trình xây dựng tỉnh Bắc Giang ngày càng phát triển”.

Trải qua 590 năm nhưng khí thế chiến thắng Xương Giang vẫn còn hiện hữu, là niềm tự hào, nguồn động viên to lớn với người dân nơi đây. Việc đầu tư nâng cấp, xây dựng các hạng mục di tích Đền Xương Giang làm nức lòng người dân thành phố nói riêng và những người con Bắc Giang nói chung, thể hiện đậm nét truyền thống uống nước nhớ nguồn, tôn vinh các bậc tiền nhân đã ngã xuống cho vùng đất. Diện mạo to đẹp, đàng hoàng hơn trên nền đất linh thiêng xưa như để nhắc nhở thế hệ hôm nay và con cháu mai sau phải ra sức giữ gìn, để những giá trị tốt đẹp của lịch sử, của cha ông để lại mãi mãi trường tồn”.

 

Có thể nói rằng, Đền Xương Giang nằm ở trung tâm thành phố Bắc Giang, có vị trí địa lý giao thông thuận lợi. Từ Đền Xương Giang, chúng ta có thể đi thăm quan các khu di tích trong địa bàn thành phố (như di tích chùa Kế, Nghè Cả; Đình Vĩnh Ninh; Đền bà chúa kho. chùa Thành, Chùa Vẽ, Đền thờ Việp quận công Hoàng Ngũ Phúc, địa điểm Nhà yêu nước Nguyên Khắc Nhu…). Đồng thời, đây cũng chính là địa chỉ kết nối các tour du lịch của các huyện trong tỉnh (di tích chùa Bổ Đà huyện Việt Yên, di tích Chùa Vĩnh Nghiêm huyện Yên Dũng, di tích Suối Mỡ huyện Lục Nam; cây dã hương ngàn năm tuôi, huyện Lạng Giang…); kết nối các tour du lịch với các tỉnh như Thái Nguyên, Quảng Ninh, Hải Dương, Thái Nguyên….

 

Lễ cắt băng khánh thành Đền Xương Giang và kỷ niệm 590 năm chiến thắng Xương Giang

Năm 2017, thành phố Bắc Giang long trọng tổ chức Lễ hội kỷ niệm 590 năm chiến thắng Xương Giang và khánh thành Đền Xương Giang. Lễ hội là dịp để chúng ta ghi nhớ truyền thống, lịch sử hào hùng của dân tộc, đồng thời là dịp để chúng ta giới thiệu với đông đảo nhân dân, du khách gần xa về mảnh đất lịch sử - văn hiến - cách mạng - anh hùng, về con người Bắc Giang thân thiện và mến khách.

Màn sử thi tái hiện “Chiến thắng Xương Giang” năm xưa

Nghi thức “Rước kiệu” trong Lễ hội

Trình diễn thư pháp tại Lễ hội

 

Thi đấu Kéo co tại lễ hội
Các tin bài khác:

CHƯƠNG TRÌNH LỄ HỘI 596 NĂM CHIẾN THẮNG XƯƠNG GIANG

* Ngày 26/01/2023 (MÙNG 5 TẾT)

- Từ 20h00’: Chương trình nghệ thuật “Mừng Đảng - Mừng Xuân”.

* Ngày 27/01/2023 (MÙNG 6 TẾT)

- Từ 6h30’ - 7h00’: Lễ rước kiệu thánh.

- Từ 7h00’ - 7h45’: Lễ tế.

- Từ 7h45’ - 8h00’: Lễ dâng hương.

Hát quan họ, chầu văn, ca trù

- Từ 8h00’ - 9h30’: Khai mạc Lễ hội

- Từ 9h30’ - 16h00’: Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, TDTT, trò chơi dân gian.

- Từ 20h00’: Chương trình nghệ thuật phục vụ nhân dân.

* Ngày 28/01/2023 (MÙNG 7 TẾT)

- Từ 8h00’ - 16h00’: Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, TDTT, trò chơi dân gian.

  • Hoạt cảnh tái hiện chiến thắng Xương Giang

    Hoạt cảnh tái hiện chiến thắng Xương Giang

  • Chương trình nghệ thuật đặc sắc tại lễ hội

    Chương trình nghệ thuật đặc sắc tại lễ hội

  • Đội hình rước mang trang phục đa dạng nhiều màu sắc

    Đội hình rước mang trang phục đa dạng nhiều màu sắc

  • Hát quan họ tại lễ hội

    Hát quan họ tại lễ hội

  • Từ sáng sớm đông đảo người dân tới tham dự Lễ hội kỷ niệm 590 năm chiến thắng Xương Giang

    Từ sáng sớm đông đảo người dân tới tham dự Lễ hội kỷ niệm 590...

  • Tái hiện khung cảnh chợ quê tại lễ hội

    Tái hiện khung cảnh chợ quê tại lễ hội

  • Đội hình rước tiến vào trung tâm khai hội

    Đội hình rước tiến vào trung tâm khai hội

Trung tâm VHTT&TT TPBG

Đ/c Giáp Văn Quý - Giám đốc

Điện thoại:(0204)3.829.003

Đ/c Nguyễn Ngọc Hải - Trưởng phòng VHTT

Điện thoại: 0982.046.737